Primary Health Care (PHC.)

การสาธารณสุขมูลฐาน (สสม.)

(Essential = เป็นสิ่งที่จำเป็นที่จะต้องมี เช่น Essential Drugs = บัญชียาหลัก)

Primary Health Care

“แก้ข่าวร้าย กระจายข่าวดี ชี้บริการ ประสานงานสาธารณสุข
บำบัดทุกข์ประชาชน ทำตนเป็นตัวอย่างที่ดี”

เปลี่ยน สถานีอนามัย เป็น PCU มีแพทย์ หรือ มี พยาบาล เพิ่มเติม อาจเต็มเวลา หรือ Part time

ทำไม PHC ในไทยจึงต่างกับต่างประเทศ

ประเทศไทยจึงเลือกวิธีจัดให้มี ผสส/อสม และต่อมาเปลี่ยน ผสส ให้เป็น อสม.

World Health Report 2008

PHC REFORMS

UNIVERSAL COVERAGE REFORMS to improve health equity ความเท่าเทียมกันด้านสุขภาพ	SERVICE DELIVERY REFORMS to make health systems people-centred Reorganized Health Services as Primary Care while producing better outcomes สร้างบริการสาธารณสุข (Health services) เป็นแบบปฐมภูมิ (Primary Care) โดยที่ผลลัพธ๋ดีกว่า
LEADERSHIP REFORMS to make health authorities more reliable command and control on one hand and laissez-faire disengagement of the state on the other. ทางหนึ่ง คือควบคุมและกำกับ (command and control) อีกทางหนึ่ง (laissez-faire) รัฐไม่ต้องควบคุมกำกับ แบ่งการจัดการของรัฐให้กับผู้อื่น	PUBLIC POLICY REFORMS integrating public health actions with primary care to promote and protect the health of communities persuing healthy public policys across sector บูรณาการงานด้านสาธารณสุขเข้ากับ Primary Care เพื่อส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรคให้กับชุมชน

http://www.who.int/whr/2008/en/index.html จะเกิดอันตรายถ้าหาก Primary Care แบบที่ใช้อยู่ในประเทศที่มีทรัพยากรมากพอ ถูกเปลี่ยนให้เป็น การจัดให้มี Primary Care อย่างง่าย ๆ (oversimplified) ในประเทศที่ทรัพยากรจำกัด (resource-constrained settings) (WHR 2008, Box 2. Page XVii) ประเทศที่มีทรัพยากรมากพอ มีแพทย์ ที่เป็นแพทย์เฉพาะทาง Family Medicine หรือที่เป็นแพทย์เฉพาะทาง General Practice ทำให้เกิดประเด็นที่ไม่สามารถทำตามให้เหมือนกันได้ (ambiguous agenda) ในประเทศรายได้น้อย (low-income countries)

1. Primary Care เป็นสถานที่ ที่ผู้คนสามารถนำปัญหาสุขภาพในวงกว้างมาปรึกษาโรค และไม่อาจยอมรับได้หากว่าในประเทศรายได้น้อยให้การดูแลเฉพาะโรคที่เลือกว่าเป็นเรื่องสำคัญเพียงไม่กี่โรค

2. Primary Care เป็นจุดเชื่อมต่อ (Hub) กับระบบสาธารณสุข (Health system) และไม่อาจยอมรับได้ หากว่าในประเทศรายได้น้อย Primary Care ทำงานเพียงแต่แนะนำให้ผู้ป่วยไปเข้าระบบสาธารณสุข (guided through the health system), Primary Care ถูกจัดให้ลดระดับลงเป็นสถานีอนามัย (Health Post) ที่ทำงานตามลำพัง (Standalone) หรือเจ้าหน้าที่สาธารณสุขชุมชนที่แยกส่วนออกไป (Isolated Community Health Worker)

3. ความสัมพันธ์ระหว่างคนไข้กับบุคลากรการแพทย์ (Clinicians ongoing relationships) ประชาชนมีส่วนร่วมในการตัดสินใจในเรื่องสุขภาพของตัวเขาเองและเรืองการสาธารณสุข (decision-making about their health and health care) เป็นสะพานเชื่อมต่อระหว่างบุคลากรสาธารณสุข และผู้ป่วย (it builds bridges between personal health care and patients) ในประเทศรายได้น้อยการจัดลำดับความสำคัญของปัญหาสาธารณสุข อาจมีแค่ช่องทางเดียว

4. Primary Care เปิดให้มีโอกาส ส่งเสริมสุขภาพ (health promotion) ป้องกันโรค (disease prevention ) และ ค้นหาโรคตั้งแต่เริ่มต้นป่วย (early detection) และไม่อาจยอมรับได้ ถ้าหากในประเทศที่รายได้น้อย มีแต่รักษาโรคอย่างเดียว

5. Primary Care ต้องมีทีมแต่ละสาขาวิชาขีพ (Teams of health professionals) : แพทย์ (Physicians), พยาบาลเวชปฎิบัติ (Nurse Practitioners), และผู้ช่วย (Assistances) ซึ่งมีความสามารถเฉพาะเรื่อง ฺ(Specific) และเชี่ยวชาญด้านชีวการแพทย์และสังคม (Sophisticated Biomedical and Social Skills) และไม่อาจยอมรับได้ถ้าหากในประเทศยากจนมีแต่ผู้ดูแลประเภท non-professional ที่ไม่ใช่ แพทย์, พยาบาลเวชปฎิบัติ และผู้ช่วย

6. Primary Care ต้องการการจัดสรรทรัพยากรที่ควรต้องมี (Adequate resources) และการลงทุน (Invesment) และไม่อาจยอมรับได้ถ้าหากในประเทศยากจนประชาชนต้องจ่ายเงินเอง (Out of pocket payment) โดยที่คาดว่าประชาชนที่ยากจนเหล่านั้นคงจะสามารถจ่ายเองได้

(WHR 2008, Box 2. Page XVii) What has been considered primary care in well-resourced contexts has been dangerously oversimplified in resource-constrained settings

Primary care has been defined, described and studied extensively in well-resourced contexts, often with reference to physicians with a specialization in family medicine or general practice. These descriptions provide a far more ambitious agenda than the unacceptably restrictive and off-putting primary-care recipes that have been touted for low-income countries

1. primary care provides a place to which people can bring a wide range of health problems – it is not acceptable that in low-income countries primary care would only deal with a few “priority diseases”;

2. primary care is a hub from which patients are guided through the health system – it is not acceptable that, in low-income countries, primary care would be reduced to a stand-alone health post or isolated community-health worker;

3. primary care facilitates ongoing relationships between patients and clinicians, within which patients participate in decision-making about their health and health care; it builds bridges between personal health care and patients’ families and communities it is not acceptable that, in low-income countries, primary care would be restricted to a one-way delivery channel for priority health interventions;

4. primary care opens opportunities for disease prevention and health promotion as well as early detection of disease – it is not acceptable that, in low-income countries, primary care would just be about treating common ailments;

5. primary care requires teams of health professionals: physicians, nurse practitioners, and assistants with specific and sophisticated biomedical and social skills – it is not acceptable that, in low-income countries, primary care would be synonymous with low-tech, non-professional care for the rural poor who cannot afford any better;

6. primary care requires adequate resources and investment, and can then provide much better value for money than its alternatives it is not acceptable that, in low-income countries, primary care would have to be financed through out-of-pocket payments on the erroneous assumption that it is cheap and the poor should be able to afford it.

Primary Care’s Key Attributes